De ondersteuning van thuiswonende ouderen – en breder: maatschappelijke uitdagingen in zorg, welzijn en onderwijs – vraagt om innovatieve en praktijkgerichte oplossingen. Onderzoekers staan daarbij vaak voor een belangrijke keuze: kies ik voor actieonderzoek of ontwerpgericht onderzoek? Beide benaderingen zijn waardevolle vormen van praktijkgericht onderzoek, maar verschillen in aanpak, doelen en het soort kennis dat ze opleveren.
In het whitepaper “Actieonderzoek versus ontwerpgericht onderzoek: Hoe maak je een weloverwogen keuze?” verkennen Karin Slegers en Jerôme van Dongen de overeenkomsten én verschillen tussen deze twee onderzoeksbenaderingen. Ze baseren zich hierbij op wetenschappelijke literatuur, praktijkervaringen uit de Werkplaats Ondersteuning Thuiswonende Ouderen (WOTO), gesprekken met studenten en collega-onderzoekers, én inspirerende masterclasses.
Waarom dit whitepaper?
Zowel actieonderzoek als ontwerpgericht onderzoek:
- zijn praktijkgericht,
- stimuleren samenwerking met de praktijk,
- en dragen bij aan maatschappelijke impact.
Toch verschillen ze in uitgangspunten en doelen:
- Actieonderzoek richt zich op verandering van binnenuit, met actieve participatie van betrokkenen in de praktijk. Het draait om leren door doen en heeft een emancipatoire insteek.
- Ontwerpgericht onderzoek is oplossingsgericht en focust op het ontwikkelen en testen van innovatieve producten of diensten. Hierbij staat het ontwerpen centraal, vaak met oog op opschaling en overdraagbaarheid.
Wat biedt het whitepaper?
In het whitepaper vergelijken Slegers en Van Dongen beide benaderingen op thema’s als:
- conceptuele grondslagen,
- doelstellingen en processen,
- methoden van dataverzameling,
- en de rol van de onderzoeker.
Aan de hand van praktijkvoorbeelden – zoals het verbeteren van interprofessioneel teamoverleg en het ontwikkelen van een VR-toepassing voor revalidatie – wordt inzichtelijk gemaakt hoe elk van de benaderingen er in de praktijk uitziet. Elk hoofdstuk sluit af met een overzichtelijke tabel waarin de benaderingen naast elkaar worden gezet.
Het whitepaper eindigt met een praktische handreiking: hoe maak je als onderzoeker een keuze die past bij jouw context, onderzoeksvraag en doelen? Ook wordt besproken hoe externe factoren zoals subsidievoorwaarden, publicatiemogelijkheden en organisatiecultuur deze keuze kunnen beïnvloeden.
Voor wie?
Dit whitepaper is geschreven voor studenten, onderzoekers, projectleiders en professionals die betrokken zijn bij praktijkgericht onderzoek in bijvoorbeeld zorg, welzijn, technologie of onderwijs. Het helpt je niet alleen bij het maken van een onderbouwde keuze, maar biedt ook handvatten om jouw onderzoeksaanpak scherper te formuleren.
Over dit etalage werk
| Leeratelier | Algemeen WOTO |
|---|---|
| Auteur/ontwikkelaar | Jerôme van Dongen |
| Type werk | |
| Direct downloaden > |
Over de auteur/ontwikkelaar
